Ze is een van de opvallendste componisten van de jonge generatie: Mathilde Wantenaar. Als gastcurator van deze editie van Festival Dag in de Branding heeft Mathilde een spannend programma samengesteld. Op 15 en 16 maart 2024 presenteert Dag in de Branding onder meer optredens van het Canadese Quatuor Bozzini, het Spaceship Ensemble uit Den Haag én Mathildes nieuwste werk door het Residentie Orkest en accordeonist Vincent van Amsterdam.
Mathilde Wantenaar maakt muziek die vaak lyrisch is en die altijd een verhaal vertelt. Ze put daarvoor nadrukkelijk uit de traditie, net als veel van haar generatiegenoten. Mathilde vindt het belangrijk om ook hún muziek te laten horen tijdens het festival. Wat hebben deze jonge componisten gemeen? En wat betekent ‘vernieuwing’ in de muziek eigenlijk?
Ook in deze editie: introduceert het festival de nieuwe composer-in-residence Myrto Nizami, morrelt het eigenzinnige SMASH.duo aan het klassieke concertformat met een popachtige show, komt YouTube-fenomeen Tantacrul langs en presenteert Yannis Kyriakides zijn nieuwste werk voor strijkkwartet en elektronica.
Mathilde over het programma: “Er is vaak discussie over de vraag wat vernieuwing in de muziek nu precies is. Waarom is het een wel nieuw en het ander niet? En wie bepaalt dat? Als we allemaal op dezelfde manier vernieuwen, hoe vernieuwend is dat dan nog? Die vragen vormen voor mij een rode draad in deze editie van Dag in de Branding. En daarnaast misschien ook wel: nieuwsgierigheid naar wat mensen maken. Niet op een dogmatische, maar op een speelse manier. Als componist zit je veel alleen en ik vind het een prettig idee dat overal ter wereld mensen mooie dingen maken – en dat ik onderdeel ben van die gemeenschap.”
Wat beweegt onze componisten? Drie van hen gaan deze vooravond met elkaar in gesprek: gastcurator Mathilde Wantenaar én de beide composers-in-residence van Festival Dag in de Branding, Guzmán Calzada Llorente en Myrto Nizami. Guzmán sluit in juni zijn residency van twee jaar af met een groot werk voor Ensemble Modelo62, waarin hij hedendaagse instrumenten tegenover instrumenten uit de barok plaatst. Op 15 maart geeft hij een voorproefje van dit intrigerende concept. Nieuwe composer-in-residence Myrto stelt zichzelf voor aan het publiek en ook zij laat wat van haar werk horen. Mathilde vertelt over de keuzes die zij maakt als componist, maar ook als gastcurator van deze festivaleditie.
Het nieuwste stuk van onze gastcurator heeft een opmerkelijke blikvanger: de accordeon. Mathilde Wantenaar schreef haar Concert voor accordeon en orkest speciaal voor steraccordeonist Vincent van Amsterdam en het Residentie Orkest. Dat Mathilde een breed scala aan genres bestrijkt, van opera tot strijkkwartet, heeft ze afgelopen jaren ruimschoots laten horen. Nu verzet ze opnieuw de bakens, want de accordeon is geen alledaags solo-instrument in de klassieke muziek. Mathilde weet waar ze aan begint: haar vader is namelijk accordeonist, dus ze kent het instrument van heel dichtbij.
Soms lijkt het wel of je ‘vernieuwend’ moet zijn om als componist serieus genomen te worden. Maar waarom? En hoe vernieuwend is het nog als iedereen vernieuwend is? Gastcurator Mathilde Wantenaar vindt het belangrijk om in het festival ook werk van geestverwanten en generatiegenoten te laten horen, die net als zijzelf vaak geen beeldenstormers zijn en juist teruggrijpen op de traditie. Hoe noodzakelijk is vernieuwing eigenlijk – moet iedere componist een revolutionair als Monteverdi, Beethoven of Stravinsky zijn? De componisten presenteren hun werk en gaan o.l.v. Rachel Pouwer met elkaar in gesprek over de vraag “wat is vernieuwing?”.
Trompet en slagwerk: al sinds de oude Grieken vormen ze een onverslaanbaar duo. Met een militair randje, maar ook een vleugje jazz. SMASH.duo weet dat en daagt vijf componisten uit om met nieuw werk de grenzen te verleggen. Trompettist Chloë Abbott en slagwerker Moritz Koch zijn beiden volop actief in de Europese nieuwemuziekscene. Als SMASH.duo binden ze de strijd aan met de stereotypen die rond hun oeroude instrumentencombi zijn ontstaan. SMASH.duo vroeg vier componisten met heel verschillende stijlen om nieuwe stukken voor ze te schrijven. Wat ze gemeen hebben is affiniteit met pop en elektronica – en een aangeboren hekel aan stereotypen.
Het Spaceship Ensemble heeft een antenne voor ongewone invalshoeken. Voor dit concert werkt het Haagse ensemble samen met twee componisten. Carmen Jaci en Martin Keary schrijven allebei nieuw werk op het snijvlak van akoestische en elektronische muziek, een grensgebied waar het hybride Spaceship Ensemble excelleert. Martin Keary leidt een dubbelleven als YouTube-fenomeen Tantacrul, een nieuwe-muziek-influencer wiens video’s soms miljoenen views halen. Conservatoriumstudenten over de hele wereld volgen zijn kanaal. Wie zegt dat experimentele muziek een niche is? Carmen Jaci en Keary/Tantacrul bewijzen hoe vruchtbaar het raakvlak van gecomponeerde muziek en avontuurlijke pop kan zijn.
Volgens filosoof Daniel Dennett zijn dromen een soort cassettebandjes die vlak voor het ontwaken in ons bewustzijn worden geschoven. Componist Yannis Kyriakides leende dat idee voor zijn nieuwe werk Cassettes, geschreven voor het Quatuor Bozzini uit Montreal. Het werk voor strijkkwartet en elektronica bestaat uit zestien delen, geïnspireerd op dromen die Kyriakides had tijdens de bevreemdende maanden van de eerste lockdown in 2020. De Bozzini’s behoren tot de wereldtop als het gaat om nieuwe en experimentele muziek voor strijkkwartet. Behalve het nieuwe stuk van Kyriakides spelen ze ook composities van twee alumni van het Koninklijk Conservatorium.
Bij Festival Dag in de Branding kun je tegen voordelig tarief passe-partouts en dagkaarten bestellen voor de concerten op 15 & 16 maart. Voor elk concert zijn ook losse kaarten te koop. Voor studenten gelden aantrekkelijke kortingen! Kijk voor meer info op www.dagindebranding.nl
Over Dag in de Branding
Tijdens Festival Dag in de Branding laten de Haagse podia, het Residentie Orkest en diverse ensembles je kennismaken met de nieuwste muziek. Drie keer per jaar organiseren zij met elkaar een festival vol ontdekkingen op verschillende locaties in Den Haag. De makers van nu staan centraal. Ontmoet de componisten en praat na met de musici. Wat fascineert hen en hoe hoor je dat terug in het werk?